Wspomnienia inspektora Henryka Wardęskiego (18781951) obejmują lata 19141920. W tym okresie Wardęski służył w warszawskiej Straży Obywatelskiej i Milicji Miejskiej m.st. Warszawy, a po 1919 r. w Policji Państwowej odrodzonej Polski. W 1920 r. był uczestnikiem działań zbrojnych przeciwko bolszewikom. Każdy z tych etapów służby znalazł odbicie w jego memuarystyce. Wardęski opisał z jednej strony relacje między polskimi formacjami policyjnymi a niemieckimi władzami okupacyjnymi w Warszawie w latach 19151918, z drugiej zaś stosunki panujące między funkcjonariuszami tych formacji a warszawiakami. W szerszym kontekście przedstawił proces stopniowego odzyskiwania przez Polskę niepodległości w 1918 i jej obronę w 1920 r. Wspomnienia inspektora Wardęskiego są cennym źródłem do badań nad historią polskiego aparatu policyjnego na początku jego tworzenia się i funkcjonowania. Dzięki sprawności pisarskiej autora są ponadto swego rodzaju nowelistyką kryminalną.
Zapiski Henryka Wardęskiego uzupełniono fragmentami opracowania "Straż Obywatelska m.st. Warszawy 1915 r." (1934) autorstwa administratywisty Aleksandra Krońskiego oraz wyborem z "Kalendarza-informatora Milicji Miejskiej m.st. Warszawy na rok 1918" przygotowanego przez pracownika referatu prasowego Milicji Miejskiej Antoniego Alimowicza. Oba dodane teksty są istotnymi źródłami do badań nad początkiem instytucji zajmujących się bezpieczeństwem i porządkiem publicznym na ziemiach polskich w latach 19151919.
Książka jest reedycją wydania z 1926 r. Zostało ono przejrzane pod kątem edytorskim i poprawione, sporządzono przypisy rzeczowe, indeks osób i indeks rzeczowy oraz dołączono wybór ilustracji.
Komentarze