Sprawa najważniejsza z ważnych

Na 320 stronach monografii poznajemy stanowisko głównych przedstawicieli młodego pokolenia ruchu narodowego wobec zagadnienia ukraińskiego - spraw ukraińskiej tożsamości narodowej oraz perspektyw powstania ukraińskiej państwowości.
Pracę rozpoczyna opis genezy środowiska ,,młodych" oraz charakterystyka stanowiska narodowych demokratów wobec kwestii ukraińskiej przed rokiem 1932 r. Rdzeń monografii składa się z dwóch części. W pierwszej autor analizuje poglądy nieprzejednanych przeciwników ukraińskich dążeń niepodległościowych, uznających zamieszkujących południowo-wschodnie województwa RP Ukraińców za odłam narodu polskiego (m.in. Jędrzej Giertych, Tadeusz Gluziński, środowiska NOW i NSZ w czasie II wojny światowej). W drugiej części autor opisuje myśl tych narodowców, którzy próbowali dokonać redefinicji dotychczasowych założeń, dopuszczając różne formy porozumienia ze środowiskami ukraińskimi (m.in. Stanisław Piasecki, Karol Stefan Frycz, Wojciech Wasiutyński, Adam Doboszyński, środowisko Konfederacji Narodu). Całość kończy podsumowanie oraz próba oceny przedstawionych stanowisk.