Kardynalne cechy procedur sądowych, jak bezstronność, jawność, domniemanie niewinności, kontradyktoryjność, równość stron, skargowość, instancyjność, mają swoje źródło w prawie starożytnych Aten. Badaczy prawa do dziś inspiruje też ustrój ateńskich sądów i sposób sprawowania wymiaru sprawiedliwości. () Osobliwością, a wręcz fenomenem prawa ateńskiego był niezawodowy (amatorski) charakter wymiaru sprawiedliwości. Sędziami byli obywatele Aten, którzy prawo poznawali na podstawie mów wygłaszanych przez strony procesowe. Autor trafnie wskazuje na potrzebę poszerzenia refleksji prawie o dorobek pozostawiony przez starożytne Ateny. Osoba Demostenesa i napisane przez niego mowy stanowią zaś dobry materiał do oceny współczesnego prawa, a zwłaszcza autorytarnych zmian dokonanych w polskim prawie. Oceniana praca, razem z wcześniejszą książką Cyceron dla prawników (Gdańsk, 2019) obejmuje złoty okres w dziejach rozwoju prawa, w którym kształtowały się podstawowe pojęcia o prawie, dotyczące m.in. sprawiedliwości i słuszności, celów prawa i jego związku z moralnością, cech i zasad, wartości podlegających ochronie prawnej i sposobu ich ochrony. Kwestie te są od lat przedmiotem dociekań historyków, filozofów i dogmatyków prawa, gdyż nic nie straciły ze swej aktualności.
Z recenzji prof. Jerzego Skorupki
Komentarze