Ecce homo.Jak się staje, czym się jest

„Ecce homo”, swoją autobiografię intelektualną, Friedrich Nietzsche napisał w ostatnich tygodniach świadomego życia (jesień/zima 1888) poprzedzających dziesięcioletni (aż do śmierci) okres choroby psychicznej. Choć znamiona choroby są tu już zauważalne, książka stanowi pouczający przegląd własnego dorobku pisarskiego autora. Nietzsche zinterpretował swoją twórczość, a także określił jej znaczenie – w proroczej wizji przewidział milionowe nakłady jego dzieł. Swoją historię intelektualną ulokował w osobistej „historii materialnej” czy też „somatycznej”. Sprawy zdrowia, klimatu, odżywiania się zostały podniesione do rangi prawdy filozoficznej, która wymaga „wielkiego zdrowia” w sensie już nie po prostu medycznym, lecz niejako „metafizycznym”. Autor zmitologizował zarówno siebie, jak i otoczenie: książka zawiera niepublikowaną w pierwszej edycji (1908) napaść na siostrę i matkę, daje też wyraz jego ostentacyjnej niechęci do Niemców i chrześcijaństwa. Podtytuł, nawiązujący do sformułowania Pindara „Stań się, kim jesteś”, stanowi klamrę spinającą tę ostatnią w życiu Nietzschego książkę z początkami jego twórczości jako filologa klasycznego.