Trzy opowieści

César Aira, argentyński prozaik uznawany za współczesnego klasyka, specjalizuje się w krótkich, intensywnych powieściach pisanych pod prąd narracyjnych trendów. On sam swoje dzieła nazwał kiedyś „zabawkami dla dorosłych” – to fabuły z iskrą szaleństwa, eksperymentalne i zaskakujące. Zebrane w tomie teksty ukazują typowe cechy pisarstwa Airy. Powieść „ Próba” (1992) przedstawia pełne napięcia spotkanie dwóch dziewczyn-punków z rówieśniczką i szybko okazuje się wybuchową historią o buncie i miłości. „ Płacz” (1992) może przywodzić na myśl Borgesowskie fabuły o iluzoryczności świata, tyle że w zupełnie innej – dadaistycznej czy surrealistycznej – wersji. Utwór „ Jak zostałam zakonnicą” (1993) wstrząsnął literaturą hispanoamerykańską: opowiada o dzieciństwie pełnym osobliwych zdarzeń, które rzucają długi cień na życie niewinnego człowieka. „Trzy opowieści” są pierwszą prezentacją twórczości Airy w naszym kraju, ale jej ton może się wydać polskim czytelnikom znajomy. Jako miłośnik i znawca tradycji awangardowej w literaturze i jako Argentyńczyk, autor nie mógł przecież przeoczyć dzieł Witolda Gombrowicza. „To frustrujące, ale kiedy zaczniesz czytać Airę, nie chcesz przestać. Jego powieści wydają się realizować w praktyce teorie Gombrowicza, z tą różnicą, że Gombrowicz był opatem w luksusowym, wyimaginowanym klasztorze, a Aira jest zakonnicą albo nowicjuszką w zakonie Karmelitanek Bosych z Całego Świata. (...) Aira to ekscentryk, ale to zarazem jeden z trzech czy czterech najlepszych pisarzy tworzących dziś po hiszpańsku”. Roberto Bolano „Piękno i ciemna prawda płyną przez jego teksty”. Patti Smith