Sąsiedzi i inni Prace zebrane na temat Zagłady

W tomie UPIORNA DEKADA. Eseje o stereotypach na temat Żydów, Polaków, Niemców, komunistów i kolaboracji 1939–1948 SĄSIEDZI. Historia zagłady żydowskiego miasteczka WOKÓŁ „SĄSIADÓW”. Polemiki i wyjaśnienia STRACH. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści ZŁOTE ŻNIWA. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach Zagłady Żydów oraz eseje i artykuły: Sprawcy, ofiary i inni Żydzi jako polski problem? A dlaczego nie część polskiej historii? Czy Zagłada jest ich historią czy naszą? Plaidoyer w przedmiocie ustanowienia w Polsce „miejsca pamięci” poświęconego Zagładzie „Z wielką radością oddaję w ręce Czytelników pełen zbiór moich prac, zarówno książek, jak i artykułów, poświęconych tematyce stosunków polsko-żydowskich. Zacząłem pisać na ten temat trzydzieści lat temu. Pierwodruk eseju «‘Ten jest z Ojczyzny mojej’…, ale go nie lubię» ukazał się w 1987 roku w emigracyjnym kwartalniku «Aneks». Potem napisałem jeszcze kilka artykułów na te tematy, wydałem niewielką książkę «Upiorna dekada» w 1997 roku, ale dopiero od publikacji «Sąsiadów» w roku 2000 moja twórczość stała się istotnym punktem odniesienia w dyskusji o II wojnie światowej i relacjach polsko-żydowskich w tym okresie. Wszelako, choć moje nazwisko znajduje się w medialnym obiegu, ilekroć mowa o tych sprawach – a okazuje się, że jest to tematyka, która ciągle przyciąga społeczną uwagę – to studia, które napisałem na te tematy, są już właściwie niedostępne” – pisze we wstępie Jan Tomasz Gross. Opublikowanie ich ponownie, w jednym tomie, pozwoli Czytelnikom wrócić do tych ważnych, wzajemnie się dopełniających tekstów – lub zapoznać się z nimi po raz pierwszy.